شهود مثنوی معنوی

دیدار'>دیدار معنوی مثنوی'>مثنوی دیدار مثنوی در دژ هوش ربا (10)(صورت و معنی )در ابیات آینده زنجیره ای از تمثیلات و تشبیهات برای تفهیم ِ رابطۀ صورت و معنی یا نمود و بود با یکدیگرمی آید که حلقۀ اصلی آن بیت زیر است :فاعل مطلق،یقین بی صورت است صورت اندر دست او چون آلت است  یعنی صورت ساز ِ نهایی و مُسبّبُ الاسباب در هر دو جهان خداوند است، لاغیر. هرچند بنای آن به عقلکل تفویض [ واگذار] شده، تا وی نیز به وسیلۀ نفس کل جهان ِشهادت را مهندسی کرده باشد.و یا درتعبیری نوافلاطونی، دنیای مادی عکس برگردان ِ عالم ِ غیب، و آن هم دست پروردۀ "واحد" باشد. ( دفتر ششم، از بیت 3713به بعد):کم ترین عیب ِ مُصَوَّر  ــ در خِصال ــ ،چون پیاپی بینی اش؛ آید مَلال 15حیرت ِ محض آرَدَت بی صورتی*زاده صدگون آلت از بی آلتی 16بی ز دستی؛ دست ها بافد همیجان ِ جان، سازد  مصَوَّر  آدمی 17آنچنان کاندر دل از هَجر و وِصالمی شود بافیده گوناگون خیال 18هیچ مانَد* این مُؤثِّر با اثر؟هیچ مانَد بانگ و نوحه با ضرر؟ 19ــ نوحه را صورت، ضرر بی صورت است دست خایند از ضرر؛ کِش نیست دست 20این مَثَل نالایق است ای مُستَدِل* !حیلۀ تفهیم را جُهدُالمُقِل * 21(تفسیر اجمالی ابیات)بیت 15: عبارت "در خصال" مربوط به واژۀ "عیب"است. ناچیزترین کمبود و نقصی که خصلت بشر داردچنین است که با دیدنِ ِ پیایی ِ هر صورتی از آن دلزده می شود.یعنی مظاهر و نمودها هرقدر جذابباشند،در ضورت تکرار،دیگر برای بیننده، عادی و بدون کشش می شوند. [ استاد همایی و پی روانتفسیر او که از این بیت معنای اخلاقی استنباط کرده و می گویند اصرار بر گناهان صغیره, شهود مثنوی معنوی...

دیدار معنوی مثنوی